بازتاب اندیشه‎های علمی در نگارگری؛ اهمیت نقره در بازنمایی آب برپایۀ یافته های علم مناظر

 در نگاره‎های ایرانی، آب حضوری پررنگ دارد: گاه حوضی میان باغ؛ گاه آبگیری برای آب‎تنی دلدار؛ گاه دریایی متلاطم و ...

با وجود گوناگونی جلوه‎ها، شیوۀ بازنمایی آب کمتر دیگرگون شده است. با آنکه نمی‎دانیم پیش از سدۀ 6 ه.ق. آب را در نقاشی‎های ایرانی چگونه بازمی‎نمودند، آثار برجای‎مانده از سدۀ 7 ه.ق. و پس از آن، این بازنمایی را به‎روشنی نشان می‎دهد. از نیمۀ دوم سدۀ 8 ه.ق، رنگ‎آمیزی آبگیرها، حوض‎ها و جوی‎ها با نقره مورد توجه قرار گرفت؛ چندانکه در آثار سدۀ 9 ه.ق. و پس از آن، سطوح زنگارگرفتۀ نقره فراوان دیده می‎شود. پژوهش حاضر، کاربرد نقره در بازنمایی آب و ریشه‎های بروز چنین نوآوری را می‎کاود. این نوشتار، برپایۀ بخشی از دستاوردهای پایان‎نامۀ دکتری نویسنده، با نام «شیوه‎های دیدن و ادراک بصری در نگارگری ایرانی و علم مناظر» نگاشته شده است.